Waarom je pas écht ontspant op vakantie – en wat je daar na de zomer aan hebt.

Waarom je pas écht ontspant op vakantie – en wat je daar na de zomer aan hebtGrote kans dat als je dit leest je nog op vakantie bent of net terug. Dan herken je dit vast wel: de eerste dagen van je vakantie sta je nog ‘aan’. Je hoofd maalt door, je lijf voelt onrustig. Maar dan… ineens zakt het weg. Je slaapt beter, je ademhaling vertraagt, je krijgt weer zin in dingen. Inspiratie borrelt op. Je lijf voelt lichter, je hoofd helderder. Wat gebeurt daar precies?

Vanuit de klinische PsychoNeuroImmunologie (kPNI) begrijpen we dit herstelmechanisme steeds beter. Tijdens een vakantie schakel je – eindelijk – uit de constante ‘aan-stand’ van het moderne leven. Je stressassen (de HPA-as, je zenuwstelsel en immuunsysteem) krijgen rust. Je komt letterlijk terug in een staat van herstel. En dat merk je: je spijsvertering verbetert, je stemming klaart op, je krijgt nieuwe ideeën of juist het besef dat er iets mag veranderen.

Maar waarom worden sommigen juist ziek op vakantie?

Ook dat is een bekend fenomeen. Wanneer de stress en de bijbehorende adrenaline wegvalt, grijpt je immuunsysteem zijn kans. Alle opgebouwde ontstekingsactiviteit, onderdrukte signalen en sluimerende infecties krijgen nu ruimte om zich te uiten. Je wordt niet ziek van rust, maar door de ruimte die rust biedt om op te schonen. Dat is geen zwaktebod, maar een teken dat je lichaam een inhaalslag maakt.

Wat als de vakantie inzichten heeft gebracht?

Soms brengt een periode van rust niet alleen ontspanning, maar ook helderheid: over je gezondheid, je energieniveau, of dat je al te lang op je reserves leeft. Neem die signalen serieus. Dit is hét moment om daar wat mee te doen.

Ik geeft je graag een paar tips om dat herstelde evenwicht te behouden – of in elk geval bewust terug te halen. Hier zijn 5 praktische tips:

1. Maak van rust een ritueel

Wacht niet tot je volgende vakantie. Bouw micro-vakanties in je dag: een wandeling zonder telefoon, ademhalingsoefeningen, een kop thee in stilte. Herstel ontstaat in de pauze, niet in de actie.

2. Schrijf op wat je voelde

Wat bracht je tot rust? Waar kreeg je energie van? Wat wil je níet meer? Dit zijn waardevolle signalen van je lichaam én psyche. Neem ze serieus.

3. Eet zoals je op vakantie deed

Vaak eet je op vakantie meer buiten, met aandacht, in gezelschap en minder bewerkt voedsel. Probeer dat thuis deels voort te zetten. Niet perfect, wel bewust.

4. Bewaak je grenzen

Vakantie leert je vaak opnieuw voelen waar je grenzen liggen. Gun jezelf om daar thuis ook naar te luisteren. Minder is vaak meer – ook voor je zenuwstelsel.

5. Voel je niet schuldig over vertraging

Rust is geen luxe, maar een voorwaarde voor gezondheid. Je hoeft geen reden te hebben om even niets te doen. Juist in ontspanning wordt je lijf weer veerkrachtig.

Wil je na de vakantie aan de slag met jouw energiebalans, hormonen of spijsvertering? Of merk je dat je telkens terugvalt in stressklachten? Graag help ik je om de puzzel te leggen – en op een duurzame manier je gezondheid te versterken. Gun jezelf niet alleen vakantie, maar herstel als levensstijl. Want echte gezondheid bouw je niet op in twee weken, maar elke dag een beetje.